ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ

Ο Καρλ Χάινριχ Μαρξ (Karl Heinrich Marx) (Τριέρη 5 Μαίου 1818 – Λονδίνο 14 Μαρτίου) ήταν Γερμανός φιλόσοφος, κοινωνιολόγος, ιστορικός, πολιτικός οικονομολόγος και θεωρείται ως θεμελιωτής του κομμουνισμού. Ασχολήθηκε με πολλά ζητήματα ως φιλόσοφος και δημοσιογράφος. Είναι κατεξοχήν γνωστός για την ανάλυση της ιστορίας σε όρους ταξικής πάλης, η οποία συνοψίζεται στην θεωρία ότι τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών και των εργαζομένων είναι διαμετρικά αντίθετα μεταξύ τους

Στα βιβλία του αναλύει ο Μαρξ κριτικά τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και θεμελιώνει το λεγόμενο επιστημονικό σοσιαλισμό που ονομάστηκε αργότερα Μαρξισμός. Από αυτή την ιδεολογία προέκυψαν τα σοσιαλδημοκρατικά και τα κομμουνιστικά κινήματα.

Ο Μαρξ ήταν ο πρώτος φιλόσοφος που άσκησε έντονη κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα, όχι με βάση ηθικά επιχειρήματα, όπως είχαν κάνει ήδη αρκετοί διανοούμενοι πριν από αυτόν, αλλά στηριζόμενος σε πολιτικό και κοινωνικό προβληματισμό.

Ήταν μάλιστα ο πρώτος που είδε την τεράστια υλική δύναμη της βιομηχανικής επανάστασης, η οποία ενεργοποιούσε τον καπιταλισμό ως δύναμη που ήταν σε θέση να εξαλείψει αρχικά τις στερήσεις και τη φτώχια από την ανθρωπότητα, στη συνέχεια όμως θα οδηγούσε στην αυτοκαταστροφή του, αναγκάζοντας τους ανθρώπους να περάσουν σε ένα νέο σύστημα διαφορετικής κοινωνικής οργάνωσης, το σοσιαλισμό. Αυτό το σύστημα θα ήταν ανώτερο του καπιταλισμού, όπως ο καπιταλισμός ήταν ανώτερος της φεουδαρχίας

Από πολλούς θεωρείται ως ο κορυφαίος διανοητής του 19ου αιώνα. Φιλόσοφος που έστρεψε το ενδιαφέρον του έντονα προς τα πολιτικά και οικονομικά θέματα και διατύπωσε ανατρεπτικές θεωρίες. Έρεισμα του ιδεολογικού του προσανατολισμού αποτέλεσε η αυστηρή και αμείλικτη κριτική για καθετί υπαρκτό.

         Ο Μαρξ πίστευε ότι η πιο ολοκληρωμένη μορφή, η πιο απόλυτη μορφή δημοκρατίας είναι η διάλυση του κράτους μέσα στην κοινωνία. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο με την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. Πίστευε ότι το κράτος είναι «ο επίσημος εκφραστής των παραγωγικών σχέσεων», αλλά αυτό επιτελείται σε κάθε κοινωνικό σχηματισμό με ιδιαίτερο τρόπο. Η ιδιοτυπία που χαρακτηρίζει τις καπιταλιστικές κοινωνίες  είναι ο χωρισμός του κράτους από την κοινωνία των ιδιωτών.

         Αναμφίβολα όμως, η συμβολή του Καρλ Μαρξ στο φιλοσοφικό, επιστημονικό στοχασμό είναι ιδιαίτερα σημαντική και δεν πρέπει να κρίνεται  κοντόφθαλμα κάτω από το πρίσμα πολιτικού φανατισμού  και πολυποίκιλης μισαλλοδοξίας.

ΠΗΓΗ

ΣΧΟΛΙΟ

Ο Κάρλ Μάρξ με την θεωρία του ανέτρεψε την πορεία της φιλοσοφικής σκέψης της εποχής του. Μέχρι τότε οι φιλόσοφοι προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν τον κόσμο, ενώ ο Μάρξ αναζήτησε τον τρόπο για να αλλάξει ο κόσμος. 

Ακόμη κι αν κάποιος διαφωνεί με την Μαρξιστική θεωρία, δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η σκέψη του Μάρξ συνέβαλε καθοριστικά στην βελτίωση της θέσης των εργαζομένων, έστω και στα πλαίσια του καπιταλισμού. Οι εργαζόμενοι συνειδητοποίησαν ότι ζουν σε μια ταξική κοινωνία και ότι αποτελεί χρέος τους να πολεμήσουν για την βελτίωση της θέσης τους. Μπορεί να μην επαληθεύτηκε η θεωρία του ότι ο καπιταλισμός οδηγείται μαθηματικά στην αυτοκαταστροφή του, μη διαβλέποντας το γεγονός ότι, ως σύστημα, έχει την δυνατότητα να ξεπερνά τις κρίσεις του, μπορεί να μην πέτυχε η εφαρμογή του - κατά την γνώμη μου - στις χώρες του "υπαρκτού σοσιαλισμού", με την μορφή του Μαρξισμού - Λενινισμού, αλλά ο φόβος των καπιταλιστών από την αφύπνιση της εργατικής τάξης, οδήγησε σε κατακτήσεις για τους εργαζόμενους, οι οποίες την προηγούμενη περίοδο ήσαν αδιανόητες.

Τιμώ σήμερα τον μεγάλο αυτόν διανοητή δηλώνοντας ότι η θεωρία του με ενέπνευσε και διαμόρφωσε την προσωπικότητά μου. Παραμένω "Μαρξιστής" έστω κι αν δεν ασπάζομαι τον Λενινισμό, θεωρώντας ότι σήμερα - και στο προβλεπτό μέλλον - δεν υπάρχουν εκείνες οι συνθήκες που θα οδηγούσαν σε μια Επανάσταση.