Φέτος τούτο το blog δεν έκανε το καθιερωμένο αφιέρωμα στο Πολυτεχνείο
στις 17 του Νοέμβρη. Κι όχι γιατί ξεχάσαμε, αλλά σκόπιμα.
Σκόπιμα αποφύγαμε να επαναλάβουμε «τα
ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα» που χρόνια τώρα όλοι επαναλαμβάνουμε. «Το
Πολυτεχνείο ζει», αλλά σαν καρικατούρα. «Εμπρός στον δρόμο που χάραξε ο
Νοέμβρης», αλλά χάσαμε τον δρόμο.
Σκόπιμα δεν θελήσαμε να μπούμε στην
λογική της «συνήθειας», του «καθιερωμένου».
Αφορμή
γι΄ αυτό το κείμενο ήσαν ορισμένες απαντήσεις, σε σχόλιά μου για το Πολυτεχνείο στο facebook,
που με προβλημάτισαν. Κι ακόμη τα πάρα πολλά – και αντιφατικά- που γράφονται τις
τελευταίες μέρες για το Πολυτεχνείο, τους νεκρούς, τους πρωταγωνιστές, που
εμφανίζονται σαν μια προσπάθεια να ξαναγραφτεί η ιστορία του Πολυτεχνείου.
Σαν
βάση στην σκέψη μου αποτελεί το αναμφισβήτητο –πιστεύω- δεδομένο ότι ένα
ιστορικό γεγονός κρίνεται με βάση τις πολιτικοκοινωνικές συνθήκες της εποχής
που διαδραματίζεται και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει αντιγραφή του ή «μεταφορά» του στο μέλλον. Μη ξεχνάμε την ρήση
του Κάρλ Μάρξ«Η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και
τη δεύτερη σαν φάρσα».
Άρα
το σύνθημα «νέο Πολυτεχνείο σήμερα» είναι σαν να καλούμε σε «νέο Γοργοπόταμο», ή
«νέα Μάχη του Μαραθώνα».
Διάβασα
λοιπόν μια απάντηση που μου έγραφε «τι σημαίνει το Πολυτεχνείο ζει;». Απάντησα
απλά με ένα νέο ερώτημα: «τι σημαίνει Ζήτω η 28η Οκτωβρίου;».
Για
μένα λοιπόν η φράση «το Πολυτεχνείο ζει» σημαίνει διατήρηση της ιστορικής
μνήμης του Ελληνικού λαού. «Το Πολυτεχνείο», όπως και «η Μάχη του Μαραθώνα», «ο
Γοργοπόταμος», «τα Δερβενάκια» και τόσα άλλα ιστορικά γεγονότα, «ζουν» και
πρέπει να ζουν στην μνήμη μας σαν ιστορικές «αποδείξεις» ενός διαρκούς αγώνα
του λαού μας για Ελευθερία, Δημοκρατία, Δικαιοσύνη. Αυτά τα ιστορικά γεγονότα,
ούτε αντιγράφονται, ούτε μεταφέρονται, ούτε «επεξηγούνται».
Ένα
άλλο σχόλιο αναφερόταν στην «γενιά του Πολυτεχνείου», η οποία «κατέστρεψε την Ελλάδα».
Σαν να ήθελε να πει ο σχολιαστής «άρα γιατί τιμάμε την επέτειο του Πολυτεχνείου
τους».
Θεωρώ
ότι τα μεμονωμένα πρόσωπα που συνέβαλαν είτε ως «ηγέτες», είτε ως μετέχοντες,
αν κριθούν ως άτομα, ενδεχόμενα να είναι ανίκανα, άχρηστα, ίσως κι επικίνδυνα.
Εδώ, όμως, δεν μιλάμε για άτομα, αλλά για συλλογική δράση. Μου είναι αδιάφοροι,
κρίνοντας το ιστορικό γεγονός της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ο Λαλιώτης, η
Δαμανάκη, ο Παπαχρήστος κι όποιοι άλλοι και μένω στην δράση χιλιάδων φοιτητών
και χιλιάδων πολιτών ενάντια στην στρατιωτική δικτατορία. Αυτοί οι ανώνυμοι
αγωνιστές είναι «το Πολυτεχνείο», αυτούς τιμάμε, αυτούς σεβόμαστε.
Και
πάλι τι σημαίνει η «γενιά του Πολυτεχνείου»; Είναι ηλικιακό το θέμα; Προφανώς όχι.
Γιατί με αναγωγή θα μπορούσαμε να πούμε ότι η «η γενιά της Αντίστασης
αιματοκύλησε την Ελλάδα», κάτι που δεν ισχύει βέβαια.
Και
«γενιά του Πολυτεχνείου» σημαίνει πρόσωπα συγκεκριμένα; Κι εδώ η απάντηση είναι
προφανώς όχι.
Τέλος
δεν έχει νόημα η «αναζήτηση νεκρών», η οποία έχει αναχθεί σε τεράστιο ζήτημα
τούτες τις μέρες. Φυσικά υπήρξαν νεκροί. Αλλά έχει καμία σημασία αν ήσαν εντός
ή εκτός του Πολυτεχνείου; Και πάλι νεκροί που τους σκότωσε το χουντικό καθεστώς
δεν είναι; Έχει σημασία αν ήσαν 12, 25, 50 ή 100; Δηλαδή αν ήταν μόνο ένας θα
ήταν κάτι ασήμαντο; Αυτός ο «ένας» δεν θα ήταν ένας άνθρωπος που έλειψε και θα
λείπει από κάποια οικογένεια;
Κάποιοι
μιλούν για τον «μύθο του Πολυτεχνείου», υπονοώντας προφανώς ότι πρόκειται για
παραμύθι.
Εγώ
μιλώ για τον «μύθο του Πολυτεχνείου» σαν ένα από τα ορόσημα την μακροχρόνιας
Ελληνικής ιστορίας.
Πέρασε κι αυτή όπως και κάθε άλλη των τελευταίων χρόνων.
Με τα συνηθισμένα μεγάλα λόγια, με τα συνηθισμένα τραγούδια, με τα συνηθισμένα σουβλάκια, με τους συνηθισμένους "φοιτητοπατέρες", με την συνηθισμένη πορεία στην Αμερικάνικη Πρεσβεία, με τα συνηθισμένα "μικροεπεισόδια", με τις συνηθισμένες συγκρίσεις των "μπλοκ", με την συνηθισμένη "μαζική" συμμετοχή των λίγων (σε σχέση με το πληθυσμό της πόλης).
Και τι δεν άκουσα αυτές τις μέρες! Μέχρι κι ότι "επί της ουσίας η τότε εξέγερση είχε... αντιμνημονιακό χαρακτήρα" (!) διάβασα κάπου. Ακόμη κι ότι "πρωτοπόροι ήσαν οι κομμουνιστές" είπαν (αυτοί που τις πρώτες μέρες κατάγγελναν την εξέγερση ως "προβοκάτσια της Χούντας"). Μέχρι κι ότι "η ΠΑΣΠ προστατεύει την σημαία του Πολυτεχνείου" (από ποιους άραγε;).
Κι αηδίασα.
Δεν διεκδικώ δάφνες επαναστάτη.
ΟΧΙ δεν ήμουν μέσα στο Πολυτεχνείο εκείνες τις μέρες (ήμουν μικρός τότε).
ΟΧΙ δεν χτυπήθηκα τότε από αστυνομικούς (αυτό έγινε πολύ μεταγενέστερα).
ΟΧΙ δεν ανήκω στην γενιά που "γκρέμισε την Χούντα και έφερε την Δημοκρατία".
Αλλά να...
Μεγάλωσα με την μηνύματα αυτής της εποχής. Απετέλεσε, για μένα, το Πολυτεχνείο ένα ορόσημο που διαμόρφωσε την ζωή μου. Μέσα από τα διαβάσματα και τα ακούσματα, θεωρώ ότι, απέκτησα στην δύναμη να αγωνίζομαι στην ζωή μου. Δεν είμαι σίγουρος αν "έριξε την Χούντα", αλλά είμαι πεισμένος ότι άνοιξε δρόμους για το πλάτεμα στης σκέψης, διαμόρφωσε συνειδήσεις, "ξύπνησε" τον Λαό, απετέλεσε έναυσμα κοινωνικών αγώνων, για Δημοκρατία και Κοινωνική Δικαιοσύνη.
Γι΄ αυτό θλίβομαι, κάθε χρόνο, με την κατάντια αυτής της "επετείου". Για τον ευτελισμό της και την μετατροπή της σε μικροκομματικό πανηγυράκι ψευτοεπαναστατών, ψευτοαναρχικών και ψευτοαγωνιστών.
Δεν πήγα ούτε φέτος σ΄ αυτό το πανηγύρι, παρ΄ ότι πολύ θα τόθελα. Δεν μπορώ να "πάρω το σημαιάκι" μου και να πάω να στοιχηθώ στα κομματικά μπλοκ, να αποτελέσω ένας αριθμός για την κομματική "σούμα". Δεν μπορώ να παριστάνω τον "αγωνιστή της μιας μέρας" και να γυρίσω σπίτι μου, να χωθώ στον καναπέ μου, λέγοντας "ουφ, αγωνίστηκα και σήμερα".
Δεν πήγα.
Το μόνο που έκανα ήταν να βάλω στο πέτο μου ένα κόκκινο γαρύφαλο και να σιγοτραγουδάω το "σώπα όπου να ΄ναι θα σημάνουν οι καμπάνες". Αυτό μόνο. Τίποτα άλλο.
Νοιώθω ότι η μεγαλύτερη τιμή που μπορούμε σήμερα να κάνουμε για την "επέτειο του Πολυτεχνείου", είναι ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ.
Και να συνειδητοποιήσουμε ότι "Πολυτεχνείο" είναι ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ. Στους εργατικούς αγώνες, στους αγώνες για το Περιβάλλον, στην καθημερινή πάλη για μια καλύτερη ζωή.
Αυτή είναι η μεγαλύτερη τιμή. Έτσι τα νοήματά του θα πιάσουν τόπο.
*Μια απάντηση σε όσους υποστηρίζουν ότι "Μια Χούντα θα μας σώσει" Ένα απ τα καλύτερα αφιερώματα στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Με εμπεριστατωμένη έρευνα, συνεντεύξεις από τους πρωταγωνιστές (και των δυο πλευρών) και σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό. Η εκπομπή προβλήθηκε τον Νοέμβρη του 2002.
Δεν είχα ΤΗΝ ΤΙΜΗ να ζήσω εκείνους τους αγώνες των συμπατριωτών μας ενάντια μιας μαύρης φασιστικής χούντας 37 χρόνια πριν, γιατί βρίσκομαι μια γενιά μετά από εκείνη ''την γενιά του Πολυτεχνείου''.
Δεν περιμένω αληθινούς φόρους τιμής, αλλά ούτε και ειλικρινείς εκδηλώσεις στην μαύρη επέτειο που πλησιάζει. Ίσα-ίσα, την περιμένω με τρόμο... Είναι τόσο ανατριχιαστικά προβλέψιμα όλα αυτά που πρόκειται να συμβούν, που σχεδόν παρακαλάω να ξημέρωνε ο Θεός κατευθείαν την 18η Νοέμβρη...
Παρακολουθούσα όμως από την παιδική μου ηλικία ακόμα, θαύμαζα και ζήλευα, όλα εκείνα τα παιδιά που -φοιτητές κυρίως- εκείνη την εποχή, είχαν επωμιστεί στις πλάτες τους ένα ΙΕΡΟ φορτίο. Ήταν ''Η ΤΙΜΗΜΕΝΗ ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ'', με ο,τι αυτό μπορούσε να συνεπάγεται. ΜΑ ΠΟΣΟ ΕΥΚΟΛΟ ΕΙΝΑΙ ΣΤ' ΑΛΗΘΕΙΑ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙΣ Μ' ΕΝΑ ΦΩΤΟΣΤΕΦΑΝΟ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΣΟΥ ΠΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΡΕΙΣ ΤΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙΣ...
Το γεγονός και μόνο, οτι εκείνες οι εποχές ξημέρωναν κάθε μέρα και μια καινούργια ελπίδα, ήταν αρκετό για να αντέχουν όλοι την δύσκολη ανηφόρα... Κι αν στο ξεκίνημα εκείνης της πορείας, είχαν ντυθεί σχεδόν όλοι με μοντγκόμερι, Ξυλούρη και Θεοδωράκη, ανεβαίνοντας, όλο και ζεσταίνονταν κι όλο κι αφαιρούσαν κι όλο κι εγκατέλειπαν, ενδυματολογικές νοοτροπίες, μουσικά ακούσματα, αγωνιστικά συνθήματα, επαναστατικές ιδέες, όλα εγκαταλείπονταν ''εκεί, στου δρόμου τα μισά''...
ΒΑΡΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ, ΚΟΥΡΑΖΟΥΝ, ΠΡΟΔΙΔΟΥΝ ΤΟ ΣΩΜΑ, ΜΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ, ΠΡΟΔΙΔΟΥΝ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ... ΛΙΓΟΙ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΝΗΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΗΡΩΕΣ, ΓΙ΄ΑΥΤΟ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΝΕΟΙ... Ξέφυγαν γρήγορα εκείνες οι γενιές, άρχισαν να διακρίνουν όλο και...κοντύτερα το φως στο τούνελ, τόσο πολύ, που δεν άργησαν να...θαμπωθούν οι περισσότεροι...Ακριβά συνολάκια, κοσμήματα, αρώματα, αυτοκίνητα, διακοπές, δάνεια, βίλες, εξοχικά, σκάφη αναψυχής, καταθέσεις, πιστωτικές, χρηματιστήρια, μετοχές, στεγαστικά, προαγωγές, στελέχη επιχειρήσεων, λίστες γάμου, φιλιππινέζες, κηπουροί, παρκαδόροι, πάρτυ, κλαμπ, cd, συστήματα ασφαλείας, ασφάλειες ζωής, λιποαναρροφήσεις, μπότοξ, εξτένσιονς, σούσι, λάπτοπ, μέηλ, κινητά, μηνύματα, ψηφιακές κάμερες, δεξιώσεις, κονέ, πισίνες, σπα, ιδωτικά σχολεία, αγγλικά, γερμανικά, κολυμβητήριο, καράτε, μπαλέτο, γυμναστήριο, φροντιστήριο... Κι απο την άλλη, κομματικοί μηχανισμοί, πουλημένοι αγώνες, υπουργικοί θώκοι, φρούδες υποσχέσεις, επαναστατικά ζιβάγκο, επικίνδυνα πειράματα, εύκολο χρήμα, ξαφνική δόξα, υπέρμετρη φιλοδοξία... ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ... ΦΙΛΕ, ΓΙΑ ΠΟΙΟ ''ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ'' ΜΟΥ ΜΙΛΑΣ, ΔΕΝ ΘΥΜΑΜΑΙ...
Απευθύνω δραματικό μήνυμα στους εκάστοτε ''σωτήρες'' αυτού του τόπου: βίωσα με όλους τους τρόπους έκφρασης ΤΗΝ ΑΓΩΝΙΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΦΟΒΟ ΜΟΥ για την χιονοστιβάδα που μας τυλίγει και μας θάβει ζωντανούς, καταπίνοντας μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, αξιοπρέπειες και ζωές ολόκληρες...
Μεταξύ μας, εκτός από τα...αναμενόμενα έκτροπα, ανατριχιάζω με την υποψία, μη τυχόν και φέτος αντικρίσουν τα έντρομα μάτια μου, προσφάτως υπουργοποιημένα...φασιστοειδή ΝΑ ΤΟΛΜΟΥΝ να κατα-πατήσουν με τις μυτερές μπότες τους, τα ιερά αιματοβαμμένα χώματα του Πολυτεχνείου...
Αν υπάρχουν έστω και ελάχιστοι συνετοί πολιτικοί ακόμα σ΄αυτήν την χώρα, ΣΑΣ ΘΕΡΜΟΠΑΡΑΚΑΛΩ, ΣΑΣ ΕΚΛΙΠΑΡΩ!.. ''ΜΗ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΣΑΣ, ΜΗ ΛΗΣΜΟΝΑΤΕ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΟΥ...''
Η εξέγερση του
Πολυτεχνείου υπήρξε η σημαντικότερη πράξη αντίστασης μιας γενιάς ανθρώπων που
πρωταγωνίστησαν στα πολιτικά πράγματα της Μεταπολίτευσης με τρόπο καταστροφικό.
Η οικονομική κρίση
του σήμερα κατάφερε μέσα σε πολλούς λίγους μήνες να απομυθοποιήσει τα
πεπραγμένα τους, οι...ιστορικοί των τηλεπαραθύρων και οι διάδοχοι των αθλίων
πολιτικών μας δίδαξαν τους τελευταίους μήνες ότι για όλα φταίει η
"κακή" δεκαετία του 1980 και η απόλυτη ιδεολογική επικράτηση της
Αριστεράς. Μισές αλήθειες, όμορφα πειστικές.
Στην Ελλάδα της
μόνιμης αναζήτησης εξαλιστήριων θυμάτων η αυτοκαταστροφική γενιά του Πολυτεχνείου
αποτέλεσε και αποτελεί ένα βολικό στόχο ειδικά για εκείνους που την είδαν να
τους προσπερνά. Το πρόβλημα όμως είναι...ερμηνευτικό. Η γενιά του Πολυτεχνείου
δεν είναι οι 10 υπουργοί των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ που αποδείχθηκαν φαύλοι, δεν
είναι αυτοί που γέμισαν τα βιογραφικά τους μόνο με "αγώνες".
Η γενιά του
Πολυτεχνείου είναι επίσης οι ανώνυμοι περαστικοί που από τα κάγκελα έδιναν
χρήματα και τσιγάρα στους εξεγερμένους, είναι οι γείτονες που έσπασαν τη σιωπή
των παραθύρων τους και πέταξαν φαγητό στους προσωρινούς...κατοίκους της
ταράτσας της Νομικής. Είναι όλοι εκείνοι που αρνήθηκαν να μιλήσουν για
τον "κομμουνιστή" γιο του διπλανού τους, εκείνοι που πρότειναν στα
παιδιά τους να μην θεοποιούν τους "καλούς" δικτάτορες.
Σε μια από τις πλέον ιστορικά κρίσιμες στροφές αυτού του τόπου, το τελευταίο
που χρειαζόμαστε είναι μια ακόμα "επανεξέταση" της Ιστορίας. Ό,τι κι
αν ακολουθήσει, το Πολυτεχνείο θα παραμένει ένα διαχρονικό σύμβολο εξέργεσης,
μια ρομαντική έκρηξη των ανόμοιων δημοκρατικών δυνάμεων αυτού του τόπου. Μια
χώρα που δεν σέβεται το παρελθόν της είναι πάντα ευάλωτη σε αυτούς που θα
ήθελαν να πρωταγωνιστήσουν στο παρόν της.
ΣΧΟΛΙΟ:
Πρόκειται για ένα κείμενο που με εκφράζει ΑΠΟΛΥΤΑ.
Κουράστηκα να ακούω και να διαβάζω αυτές τις ημέρες σχόλια για την "γενιά του Πολυτεχνείου" από τον κάθε άσχετο, φασίζοντα, μαϊντανό, "αναλυτή" και γενικά "κάθε καρυδιάς καρύδι".
Από όλους αυτούς που το "Πολυτεχνείο" είναι μια βολική ευκαιρία να βγάλουν την χολή τους για καταστάσεις που ούτε συμμετοχή είχαν, ούτε τους λένε τίποτα.
Κι αυτό το λέω εγώ που δεν είχα συμμετοχή (λόγω ηλικίας).
Ναι κάποιοι χρησιμοποίησαν την τότε δράση τους για να "ανέβουν" πολιτικά και κάποιοι από αυτούς ξεπουλήθηκαν.
Ναι κάποιοι άλλοι χρησιμοποιούν την επέτειο για τους δικούς τους σκοπούς.
Ναι ο γιορτασμός θυμίζει "πανηγύρι".
Ναι όλα αυτά έγιναν και γίνονται.
Όμως...
Όμως το ιστορικό γεγονός παραμένει. Και το ιστορικό γεγονός δεν είναι οι "κάποιοι". αλλά η αυθόρμητη εξέγερση του λαού ενάντια σ΄ ένα τυραννικό καθεστώς. Δεν έχει καμία σημασία ποιος ήταν πρώτος και ποιος δεύτερος, δεν έχει καμία σημασία που ανήκε ο ένας και που ο άλλος, δεν έχει καμία σημασία που βρίσκονται και ποιοι είναι σήμερα όλοι αυτοί.
Σημασία έχει ότι μια "γενιά" αποφάσισε ότι "φτάνει πια", ότι μια γενιά βγήκε στον δρόμο για ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη.
Αλήθεια όλοι αυτοί οι "κρίνοντες" αισθάνονται "καθαροί"; Αυτοί αποτελούν τις "νησίδες ηθικής" σε ένα σάπιο κόσμο;
Είναι γεγονός ότι ο χρόνος, το χρήμα, η εξουσία διαφθείρουν. Ακόμη και τους μεγαλύτερους ιδεολόγους.
Αλλά την ιστορία του Πολυτεχνείου, την πραγματική ιστορία του, όσο κι αν προσπαθούν χρόνια τώρα κάποιοι δεν μπορούν να την αμαυρώσουν.
Αφήστε το Πολυτεχνείο ήσυχο εσείς οι καλοβολεμένοι "ηθικολογούντες".
Το νόημά του θα αποτελεί για πάντα φάρο ελπίδας για τον λαό και εφιάλτης για τους "από καθέδρας κριτές" μικροαστούς και βολεμένους.
Η ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ "ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΠΡΟΩΡΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟΝ ΒΑΡΝΑΒΑ" ΕΚΛΕΙΣΕ. ΨΗΦΟΙ: ΝΑΙ: 26 (84%) - ΟΧΙ: 5(16%)
Η ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ "ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ. ΕΙΣΤΕ ΥΠΕΡ ή ΚΑΤΑ;" ΕΚΛΕΙΣΕ. ΨΗΦΟΙ: ΚΑΤΑ ΤΟΥ "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ 2": 26 (52%) ΥΠΕΡ ΤΟΥ "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ 2": 24(48%) ΑΝ ΓΙΝΕΙ ΣΥΝΕΝΩΣΗ ΜΕ ΚΑΠΑΝΔΡΙΤΙ: 22 (58%) ΑΝ ΓΙΝΕΙ ΣΥΝΕΝΩΣΗ ΜΕ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ: 16 (42%)
