ΕΦΥΓΕ Ο ΧΡΟΝΗΣ ΜΙΣΣΙΟΣ. ΕΝΑΣ ΓΝΗΣΙΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΣ

• γράφει ο Γιώργος Κόλλιας

Δεν κατάφερα να αλλάξω το σύστημα, όμως δεν θα επιτρέψω ούτε σε αυτό να με αλλάξει.

Χρόνης Μίσσιος

Σήμερα έφυγε από κοντά μας ένας άνθρωπος, που από μόνη της η ζωή του περιγράφει ένα μεγάλο κομμάτι της πρόσφατης Ελληνικής ιστορίας.

Ένας άνθρωπος που έμαθε ανάγνωση και γραφή στα χρόνια της εξορίας του και εξελίχθηκε σε έναν άνθρωπο του πολιτισμού, σαν συγγραφέας, αλλά κυρίως διανοούμενος, όχι με την τρέχουσα έννοια, αλλά με την βαθιά ουσιαστική.

Είχα την τιμή να τον γνωρίσω  την περίοδο των αγώνων ενάντια στους ΧΥΤΑ, όταν πλέον κατοικούσε στο Μικροχώρι του Καπανδριτίου. Τότε που μου είπε: "Παλικάρι μου μην τους φοβόσαστε. Όταν έχετε δίκιο να μην φοβάστε κανέναν. Μέσα τους αυτοί φοβούνται κι ας μην το παραδέχονται". Μια κουβέντα που την κράτησα βαθιά μέσα στην καρδιά μου και αποτελεί από τότε οδηγός στην ζωή μου.

Καλό ταξίδι δάσκαλε!

Ένα απόσπασμα από το βιβλίο του "ΧΑΜΟΓΕΛΑ ΡΕ.... ΤΙ ΣΟΥ ΖΗΤΑΝΕ:"

Ο Πόντιος Πιλάτος ήταν, να πούμε, σαν τους νομάρχες στις επιτροπές ασφαλείας που μας στέλνανε εξορία, απλώς γιατί δεν κάναμε ό,τι θέλαν αυτοί.

Όταν λοιπόν πιάσανε το Χριστό και του τον πήγανε -πάντα οι κουφάλες την ίδια τακτική, να σε σπάσουνε, να τους πεις τι ωραίοι που είστε και τι καλά που τα κάνετε και ότι εγώ είμαι μαλάκας που θέλω να είμαι εγώ, κατάλαβες; Τα ίδια με την καθοδήγα μας.

Τέλος, που λες, πάνε το Χριστό στον Πιλάτο, βασανισμένο και ταλαιπωρημένο από τους μπάτσους της εποχής, και του λέει η κουφάλα ο Πιλάτος: Έλα, ρε παιδάκι μου, τι θέλεις τώρα και τα σκαλίζεις, μια χαρά παιδί είσαι, νέος, ωραίος, έχεις μια τέχνη, σ’ αγαπάνε οι γυναίκες, μπορείς να παντρευτείς, να κάνεις παιδιά και να πεθάνεις σε βαθιά γεράματα. Δε λυπάσαι τα νιάτα σου και την ομορφιά σου; κάνε μια δήλωση, βάλε μια υπογραφή να λες ότι είσαι μαλάκας, και να γυρίσεις σπιτάκι σου ωραία κι όμορφα. Δε λυπάσαι, ρε, τη μάνα σου που σπαράζει από το κλάμα; Καλά, δεν έχεις αισθήματα μέσα σου εσύ; Τι σόι άνθρωπος είσαι δηλαδή; Εμείς τι είμαστε; Εσύ βρέθηκες να φκιάξεις τον κόσμο; και τα τέτοια που λένε όλες οι κουφάλες της εξουσίας.

Και ο Χριστός τον κοίταγε με κείνα τα πανέμορφα, γεμάτα γλύκα και θανατερή κατανόηση μάτια του, σα να του ‘λεγε: Άσε μας, ρε Πιλατάκο, διότι μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι… Ο Πιλάτος το ‘πιασε βέβαια, αλλά βολεμένος μέσα στην ιεραρχία, στα δαχτυλίδα του, τ’ αρώματά του και τα σκατά του είπε: Εγώ πάντως είπα και ελάλησα, αμαρτίαν ουκ έχω και νίπτω τας χείρας μου.

Όλες οι ασφάλειες όλου του κόσμου, καπιταλιστικές, σοσιαλιστικές και ουδετέρων, αυτή την κουφάλα αντέγραψαν…

Η ΖΩΗ ΤΟΥ

Ο Χρόνης Μίσσιος γεννήθηκε στην Καβάλα το 1930, από γονείς καπνεργάτες, και έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια στα Ποταμούδια, μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες, καπνεργάτες από τη Θάσο και παράνομους κομμουνιστές κυνηγημένους από τη δικτατορία του Μεταξά. 

Αυτή την περίοδο, η οικογένειά του καταφεύγει στη Θεσσαλονίκη και ο Μίσσιος δουλεύει μικροπωλητής, με κασελάκι, στο λιμάνι. Το σχολείο το σταμάτησε στη δεύτερη τάξη του δημοτικού. 

Από τα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο Ερυθρός Σταυρός μαζί με άλλα παιδιά για να γλιτώσουν από την πείνα της Κατοχής, περνάει στους αντάρτες. 

Με την απελευθέρωση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη και οργανώνεται στον Δημοκρατικό Στρατό Πόλεων. 

Το 1947 συλλαμβάνεται, βασανίζεται και καταδικάζεται σε θάνατο. 

Έζησε εννιά μήνες περιμένοντας κάθε πρωί να τον εκτελέσουν και γλίτωσε τον θάνατο χάρη σ’ένα τυχαίο γεγονός. 

Έκτοτε, μέχρι και τον Αύγουστο του 1973 (αμνηστία του Παπαδόπουλου) περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε φυλακές και εξορίες, ως πολιτικός κρατούμενος (Μακρονήσι, Άι- Στράτης, Αβέρωφ, Κέρκυρα, Κορυδαλλός, κ.ά.) 

Εκεί μαθαίνει ανάγνωση και γραφή. 

Ένα “διάλειμμα” ελευθερίας, μεταξύ 1962 και 1967, τον βρίσκει στέλεχος της νεολαίας της ΕΔΑ, μέλος της πενταμελούς γραμματείας της Δ.Ν. Λαμπράκη και, στη συνέχεια, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΜ. 

Το πρώτο του βιβλίο “Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς… ” (γράμματα, 1985) τον καθιέρωσε από τους πρώτους μήνες της κυκλοφορίας του ως συγγραφέα στη συνείδηση κριτικής και κοινού. 

Την ίδια ανταπόκριση βρήκε και το δεύτερο βιβλίο του “Χαμογέλα ρε, τι σου ζητάνε;” (Γράμματα, 1988) αλλά και όλα τα υπόλοιπα. 

“Κοσμοκαλόγερος”, σαν τους ήρωες ορισμένων από τα βιβλία του, ο Χρόνης Μίσσιος έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Καπανδρίτι. 

Έφυγε από την ζωή μετά από επιπλοκή στην υγεία του στις 20/11/2012.